Każdego roku cała społeczność światowa obchodzi Dzień Długu Ekologicznego (Earth Overshoot Day). Celem tego dnia jest zwrócenie uwagi ludzkości na fakt, że zasoby naszej planety nie są wieczne, a każdy człowiek jest swego rodzaju dłużnikiem. Warto zaznaczyć, że dzień ten nie jest świętem w tradycyjnym rozumieniu tego słowa. Stwierdza on smutny fakt, że ludzkość nadmiernie wykorzystuje zasoby planety. Inicjatorem wprowadzenia tej daty była Global Footprint Network – organizacja prowadząca działalność badawczą w zakresie dystrybucji, zużycia i odnawiania zasobów Ziemi. Po raz pierwszy Dzień Długu Ekologicznego obchodzono w 1987 roku.
Data obchodów nie jest stała. Zależy ona od tego, kiedy ludzie całkowicie wyczerpią zasoby, które Ziemia jest w stanie odnowić w ciągu roku. Im szybciej w ciągu roku nadchodzi Dzień Długu Ekologicznego, tym więcej zasobów jesteśmy winni naszej planecie, a także naszym potomkom. W 2025 roku dzień ten przypadł 24 lipca, co oznacza, że od 25 lipca do 31 grudnia żyjemy „na kredyt”, zużywając więcej, niż nasza planeta może nam dać.
Aby lepiej to zrozumieć, wyobraź sobie, że planeta Ziemia jest wielkim bankiem, który zapewnia nam roczny "budżet" zasobów: czystą wodę, świeże powietrze, lasy, żyzne gleby. Jeśli wydamy cały ten budżet do połowy roku, to przez drugą połowę roku będziemy żyć kosztem przyszłych pokoleń. Właśnie to dzieje się dzisiaj. Obecnie zużywamy zasoby tak, jakbyśmy mieli 1,75 planety, a nie jedną.
Ukraina niestety nie jest wyjątkiem. Nasz własny Dzień Długu Ekologicznego, w związku z wojną i niszczeniem przyrody w wyniku działań wojennych, nastąpił jeszcze wcześniej. Oznacza to, że gdyby cały świat żył zgodnie z naszymi standardami konsumpcji, ludzkość wyczerpałaby zasoby Ziemi mniej więcej w połowie wiosny. Niszczenie przyrody i nadmierne zużycie zasobów prowadzi do wyjaławiania gleb, zmniejszenia różnorodności biologicznej, zanieczyszczenia wody i zmian klimatu.
Co można zrobić dzisiaj?
Dzień długu ekologicznego nie jest wyrokiem, ale wezwaniem do działania. Każdy z nas może wnieść swój wkład, aby w przyszłym roku przesunąć tę datę:
- konsumuj świadomie: ogranicz ilość śmieci, segreguj odpady, wybieraj lokalne i sezonowe produkty;
- oszczędzaj zasoby: oszczędzaj energię elektryczną i efektywnie wykorzystuj wodę;
- dbaj o przyrodę: odwiedzaj parki, lasy, tereny chronione świadomie i odpowiedzialnie.
Niech dzisiejszy dzień nie będzie kolejnym zwykłym dniem, ale początkiem Twojej drogi do bardziej świadomego życia. Opowiedz znajomym o Dniu Długu Ekologicznego, a razem będziemy mogli zmienić przyszłość.